We gaan daarbij op verschillende manieren op zoek naar de nodige middelen. Zo kan je een deel van een deel van een restauratie steunen door een online gift te doen. Maar er zijn ook bedrijven die de restauratie van een volledig project sponsoren.

Dankzij die projectsponsoring kunnen we De afkondiging van de Vrede van Münster op de Grote Markt in Antwerpen van Maximiliaen Pauwels restaureren. De projectsponsor in kwestie kiest ervoor om buiten beeld te blijven.

De afkondiging van de Vrede van Münster op de Grote Markt in Antwerpen - Maximiliaen Pauwels, KMSKA

De afkondiging van wat?

Tienduizenden opgeluchte Sinjoren komen samen op de Grote Markt. Antwerpen viert de vrede in 1648. Na 80 jaar oorlog tekenen Spanje en de Nederlanden eindelijk een vredesverdrag in het Duitse Münster. De verklaring wordt officieel voorgelezen op een podium voor het stadhuis. De stad viert feest. Maximiliaen Pauwels vereeuwigt dit historisch moment op doek. Het geeft een goed beeld van hoe de Grote Markt eruitzag in die tijd. De gildehuizen links en rechts, met hun typische trapgevels. En badend in het zonlicht: het statige stadhuis.

"Pauwels legt in de 17de eeuw de Grote Markt vast. Hij deed dat zo accuraat dat restauratoren van historische gebouwen vandaag nog steeds teruggrijpen naar dit schilderij. "
___

Even belangrijk als de historische vredesverklaring is het realistische portret dat Pauwels vastlegt van de Grote Markt in de 17de eeuw. Zo accuraat dat restauratoren van historische gebouwen vandaag nog steeds teruggrijpen naar dit schilderij. Het KMSKA koopt dit doek aan in 1857. In 2009 maakt het deel uit van de grote tentoonstelling International Baroque in het Victoria & Albert Museum in Londen. Pas tijdens het onderzoek dat aan deze expo vooraf ging, kon het werk worden toegewezen aan Maximiliaen Pauwels.

Maximiliaen wie?

Over de 17de-eeuwse barokschilder Maximiliaen Pauwels weten we niet zo heel veel. Hij wordt geboren tussen 1615 en 1625 in Antwerpen. Daar woont, werkt en schildert hij tot zijn dood. Rond 1643-1644 wordt de twintiger toegelaten tot het prestigieuze Antwerpse Sint-Lucasgilde. In die periode begint hij aan zijn meesterwerk. In 1656 overlijdt zijn eerste vrouw, zij laat hem zes kinderen na. Vijf jaar later hertrouwt Pauwels, een bevriend meester van het gilde treedt op als getuige. Twee weken later verwelkomt het koppel hun enige zoon Martin. Zijn doopsel is het laatste spoor dat vader Maximiliaen in de geschiedenisboeken nalaat.

Wat moet er gebeuren?

  1. Plaatselijk vertoont het schilderij craquelé. Daar moet de restaurator eventuele loszittende verfschilders consolideren.
  2. Doubleren is een techniek waarbij een restaurator een nieuw doek aanbrengt aan de achterzijde van het bestaande doek om het te verstevigen. Dat gebeurde in het verleden ook bij dit schilderij en wel met een was/harsmengel. Daardoor vertoont het doek plaatselijk enkele vervormingen en deukjes. Om deze te verwijderen zal de restaurator het doek waarschijnlijk van zijn frame moeten halen.
  3. De dikke vergeelde vernislaag is onregelmatig aangebracht en verstoort de leesbaarheid van het schilderij.
  4. De restaurator zal oude, verkleurde retouches  - voornamelijk in de luchtpartij - verwijderen. De huidige invullingen van lacunes liggen niet op gelijk niveau met de rest van het doek. Ze moeten dan ook verwijderd worden. Nadat de restaurator een tussenvernis heeft aangebracht zullen de lacunes opnieuw opgevuld worden. Waar nodig zal er lokaal geretoucheerd worden om de leesbaarheid van het werk te herstellen
  5. Tot slot krijgt het werk een eindvernis met vernis op basis van damarhars.

Plaatselijk vertoont het schilderij craquelé
Een oude, verkleurde retouche is duidelijk zichtbaar in de luchtpartij.
De huidige invullingen van lacunes liggen niet op gelijk niveau met de rest van het doek.