CFP: Celebrating James Ensor’s Modernity. New Perspectives
Op maandag 9, dinsdag 10 en woensdag 11 december 2024 organiseert het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) in samenwerking met de Universiteit Antwerpen (ARCHES – Antwerp Cultural Heritage Sciences) & ARIA – Antwerp Research Institute for the Arts)) een internationaal symposium over James Ensor. Dat driedaags symposium vindt plaats ter gelegenheid van de tentoonstelling Ensors stoutste dromen. Het impressionisme voorbij die het KMSKA in het najaar van 2024 inricht en bij uitbreiding als slotakkoord van het jubileumjaar Ensor 2024.
Het symposium
Het symposium wil Belgische en internationale onderzoekers samenbrengen die tijdens de afgelopen jaren nieuw licht wierpen op de schilder, de graficus, de tekenaar en de schrijver die James Ensor was. Tegelijk wil het een brug slaan naar de toekomst om de interesse voor, het onderzoek naar en de inspiratie van (de cultuurhistorische context van) Ensors veelzijdige artistieke praktijken levendig te houden.
James Ensor
James Ensor wordt steeds vaker erkend als een cruciale figuur in de ontwikkeling van de moderne kunst. Met zijn eigenzinnige beeldtaal distantieerde de kunstenaar zich van het klassieke Europese schoonheidsideaal en het impressionisme dat hem aanvankelijk fascineerde. In zijn gedurfde satires en maskerades met experimentele vormen en contrastrijke kleuren vervoegde Ensor voorlopers van het expressionisme zoals Edvard Munch en Vincent Van Gogh, alsook de surrealisten. Rond 1900 werd hij door avant-gardisten waaronder Wassily Kandinsky, Emil Nolde en Erich Heckel erkend als een vernieuwend kunstenaar die brak met klassieke West-Europese artistieke waarden en tradities.
Ook in de hedendaagse (inter)nationale kunstscène blijven de onderwerpen en standpunten van James Ensor brandend actueel. Zijn motieven, stijl en artistieke persoonlijkheid resoneren sterk met de praktijk van tal van hedendaagse kunstenaars. Thema’s als het masker en het groteske, de sociale kritiek, de ecologie, de identificatie met Christus, de massa, de satire en de dood hebben immers niet aan relevantie ingeboet.
Wat zoeken we?
We ontvangen graag voorstellen voor lezingen die de rijke en veelzijdige loopbaan van James Ensor in een brede artistieke, culturele en historische context plaatsen. Daarnaast kijken we ook voorstellen die inzoomen op Ensors weerklank in hedendaagse kunstpraktijken en artistiek onderzoek tegemoet. Bijdragen moeten betrekking hebben op Ensors oeuvre en loopbaan en kunnen gaan over onder meer:
- artistieke/intellectuele vriendschappen en hun impact op creativiteit
- stijl en motieven
- focus op specifieke werken of clusters van werken
- materialen en technieken (schilderijen, grafiek, tekeningen)
- particuliere verzamelaars en openbare collecties
- theoretische beschouwingen over Ensors moderniteit
- relaties tussen kunst en populaire (beeld)cultuur in de late 19de en vroege 20ste eeuw
- betekenis van Ensor voor hedendaagse kunstpraktijken en artistiek onderzoek
Organiserend comité
Jan Dirk Baetens (Radboud Universiteit Nijmegen), Bart G. Moens (Universiteit Antwerpen), Herwig Todts (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen), Geert Van der Snickt (Universiteit Antwerpen), Cathérine Verleysen (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen), Nele Wynants (Universiteit Antwerpen)
Deadline indienen abstract: 15 september 2024
Stuur een abstract (max. 250 woorden) voor de voorgestelde lezing van 20 minuten, en een korte biografie naar: herwig.todts@kmska.be en catherine.verleysen@kmska.be.
Voor deze gelegenheid kunnen we sprekers een reisbeurs aanbieden.
Partners Ensor 2024:
James Ensor Huis – Event Flanders – KMSKA, Antwerpen – FOMU, Antwerpen – MoMu, Antwerpen – Museum Plantin-Moretus, Antwerpen – Mu.ZEE, Oostende – Stad Antwerpen – Stad Oostende – Visit Flanders
