Peter Paul Rubens

Rubens is één van de belangrijkste schilders uit de Europese kunstgeschiedenis. De meester van de Vlaamse barok liet 2.500 composities en zo’n 10.000 kunstwerken na. Schilderijen, tekeningen, boekillustraties en zelfs wandtapijten. Rubens was een artistieke duizendpoot, leidde een succesvol atelier, voerde diplomatieke missies uit én had acht kinderen.

Rubens, opera in verf

Rubensexperten Nico Van Hout en Koen Bulckens dompelen je onder in de wereld van Rubens.

Aflevering 1 - Rubens bewandelt het leven

De jonge Rubens trekt naar Italië waar hij veel antieke sculpturen ziet én het dan hippe werk van Annibale Carracci en Carravaggio. Het is een leerschool voor het leven.

Aflevering 2 - Rubens maakt een Rubens

Rubens keert terug naar Antwerpen om de kerken te vullen met grote monumentale schilderijen. Met die grote schilderijen onderscheidt hij zich van andere kunstenaars.

Aflevering 3 - De verfsporen van Rubens

Rubens verheerlijkt de kunst van zijn voorgangers en bouwt erop verder. Op zijn beurt geeft hij een nieuwe traditie door: hoe je op grote schaal kan werken dankzij een efficiënte atelierwerking.

Rubens in het KMSKA

De grote Rubens-collectie dankt het museum onder meer aan de Sint-Lucasgilde. Rubens was er secretaris en eredeken. Napoleon verkaste heel wat werken naar Frankrijk, maar na de Slag van Waterloo kwamen ze weer ‘thuis’ in het museum van de Academie van Antwerpen. Andere schilderijen, tekeningen en gravures kwamen in de collectie via ruil, aankoop of legaat. Bekijk de schilderijcollectie hier.

Vlaamse barokschilder en topdiplomaat

Dienstknecht in Antwerpen

Rubens’ leven leest als een historische roman. Op 28 juni 1577 wordt hij geboren in het Duitse Siegen. Zijn ouders waren Antwerpen ontvlucht door politieke en religieuze problemen. Na zijn vaders dood keert het gezin terug. De 12-jarige Rubens studeert de Latijnse klassieken maar breekt zijn studies af uit geldgebrek. Hij start als eerste page bij een hertogin maar droomt van een artistieke opleiding. Zijn moeder regelt die: bij Tobias Verhaecht, een ver familielid. Diverse andere leermeesters leiden Rubens verder op.

Italië en Spanje

Als 23-jarige reist Rubens naar Italië. Hij woont en werkt er jarenlang, onder meer als hofschilder voor de hertog van Mantua. In Venetië en Rome maakt hij kennis met de kunst van de klassieke oudheid en het werk van Michelangelo en Caravaggio. Invloeden die hij meeneemt in zijn vroege werken. De hertog stuurt hem ook op missie naar het Spaanse hof. Rubens krijgt zo de hofculturen in de vingers en leert omgaan met de ‘jetset’.

Doopsel van Christus (1604-1605) - Peter Paul Rubens

Zijn eigen atelier

In 1609 keert de kunstenaar terug naar Antwerpen. Hij krijgt meteen veel en grote opdrachten. Aartshertogen Albrecht en Isabella stellen hem aan als hofschilder. Hij mag ook voor eigen rekening blijven werken. In hartje Antwerpen installeert hij zijn atelier: het huidige Rubenshuis. Hij omringt zich met leerlingen, assistenten en werkt samen met collega’s. De prijs van een schilderij hangt onder meer af van de inbreng van Rubens zelf. De productie is enorm. Klanten zijn de katholieke kerk, koningshuizen, edellieden én privéburgers. Zo bestelt de Minderbroederskerk het altaarstuk Aanbidding door de koningen.

Topdiplomaat

Na de tragische dood van zijn vrouw Isabella is Rubens overmand door verdriet. Hij aanvaardt diplomatieke missies van die andere Isabella: de landvoogdes. Hij heeft nauwe contacten met Europese koningen en heersers en onderhandelt zelfs over vrede tussen Spanje en Engeland. Dat levert hem twee adellijke titels op én prestigieuze opdrachten van beide vorsten.

Het rockoxtriptiek van Peter Paul Rubens
Epitaaf van Nicolaas Rockox en zijn vrouw Adriana Perez (1613 -1615) - Peter Paul Rubens

Twee vrouwen, acht kinderen

Terug in België trouwt ‘Sir’ Rubens met zijn 16-jarige nicht Hélène Fourmont. Hij is 53. Ze krijgen vijf kinderen. Rubens had er al drie bij zijn eerste vrouw Isabella. In zijn nieuw zomerverblijf – een kasteel in Elewijt – begint Rubens landschappen te schilderen. Hij lijdt aan hevige jichtaanvallen. Mogelijk leiden die tot zijn dood. Rubens is net geen 63 jaar wanneer hij sterft op 30 mei 1640 in zijn Rubenshuis. Hij krijgt een grafkapel in de Sint-Jacobskerk in Antwerpen.