Nieuw: Juliette Roche’s verborgen werk vol beweging en kleur
Het werk Jet d’Eau van de Franse kunstenares Juliette Roche is een nieuwe aanwinst in de collectie van het museum. Dit bijzondere avant-gardewerk uit 1918 werd nooit eerder geëxposeerd en geeft de rijke diversiteit van de collectie een extra dimensie.
De belangrijke Franse kunstenares Juliette Roche was sterk internationaal georiënteerd. In 1915 trok ze samen met haar echtgenoot, kubist en filosoof Albert Gleizes, naar New York. In haar atelier schilderde ze daar drie jaar later Jet d’Eau..
Het werk van 2,15 op 1,80 meter toont acht figuren die rond een fontein lijken te bewegen. Hun gracieuze poses herinneren aan de moderne dans van die tijd, waarbij in tegenstelling tot het klassieke ballet voortdurend contact wordt gezocht met de grond. Op de achtergrond strijden stad en natuur voor ruimte. New York vormt de inspiratie. De fontein is mogelijk de waterpartij in het Washington Square Parc.
De figuren zijn zwart omlijnd, vrouwelijk en in zekere mate androgyn. De lange, elegante gestaltes doen denken aan Matisses ‘Dans’ uit 1910. Met het werk raakt Juliette Roche aan twee belangrijke thema’s in haar oeuvre: de plek van vrouwen en mensen van kleur in het burgerlijke New York van begin vorige eeuw.
Monumentaal en obscuur
In haar Amerikaanse periode onderzocht Roche het thema van mensen rond een fontein. Meestal met afbeeldingen van gekleurde mensen en vrouwen op kleinere formaten. Roche maakte in haar leven maar twee monumentale werken. Deze Jet d’Eau en American Picnic. Mogelijk kwamen beide meesterwerken gelijktijdig tot stand. Jet d’Eau bevat namelijk verfvlekken in intens blauw, de karakteristieke kleur van het landschap van American Picnic.
Roche schilderde Jet d’Eau rechtstreeks op het doek, zonder voorbereidende lagen. Daarbij speelde ze met glanzend en mat, glad en gestructureerd. Ze koos er bewust voor om het schilderij nooit volledig af te werken. Roche keerde in 1919 terug naar Parijs. Het doek volgde. Het werd nooit tentoongesteld. Jarenlang bleef het eigendom van de Fondation Albert Gleizes.
Met deze aanwinst, te zien in zaal vorm, krijgt Roche de zichtbaarheid in het KMSKA die ze verdient. En zet het museum een volgende stap in het tonen van meer werk van vrouwelijke kunstenaars in de collectie.
© SABAM Belgium, 2024, Juliette Roche, Jet d'eau, inv.nr. 4343, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen - Collectie Vlaamse Gemeenschap
